Zhubjena generacija?

Čitamy tuchwilu wjele wo aktualnej zhubjenej generaciji. Tak činja zhubjene prezencne časy za šulerki a šulerjow na šulach a z tym falowaca wučbna maćizna z aktualnych lětnikow zhubjenu generaciju. Woni njenawuknu cyle jednorje wjace dosć w za wobsahi předwidźanym času. To, štož so nětko zakomdźi, ma so potajkim w přichodnych lětach hišće někak zasunyć. Ale nachwatać drje so ničo wjace njehodźi – čitamy dale. Přěhrate je přěhrate. Tući ludźo maja wulku njelěpšinu za swoje cyłe dalše žiwjenje. A lětniki, kotrež su loni abituru abo srjedźnu zrałosć złožili abo to lětsa činja, změja wotzamknjenje z připisom „korona-wotzamknjenje“. Budźe to kołk, woznamjenjenje, kašćik. Snano tež pola někotrych kaž sebjewědomje nošene znamješko, wšako su woni to najebać wšeho zdokonjeli. Ale chceš-li pisarjam wěrić, změja tući młodźi ludźo cyłe žiwjenje niše dochody hač bychu je měć móhli – bjez korony.

wjace čitać

sprócnosć

Dopóznaće z poslednjeho artikla je, zo maja so wšitke rozrisanja za někak rjadowane swójbne žiwjenje inkluziwnje dźěło a šula, w swójbje samej namakać. Snano woznamjenja to, zo móžemy so na kóncu momentanje jenož na sebje samych a najwušu swójbu spušćeć.
Dźědojo a wowki, přećeljo a dalši nam bliscy ludźo maja swoje kontakty na absolutny minimum redukować a njesmědźa nam hižo aktiwnje pomhać. Runje tak, kaž wšak tež swójby same. Wšitko wothrawa so jenož hišće w najmjeńšim kruhu. To přinošuje k přiběracej napjatosći w swójbach. Hižo w prěnim lockdownje dyrbjachmy nazhonić, zo přiběra domjaca namóc. Přećelstwa so rozłamaja, čwěle psychisce schorjenych so sylnje stopnjuja. Runočasnje su městna za kuru wobmjezowane, zdźěla su wotpowědne domy samo zawrjene. Online-poskitk šulow prawje njefunguje – wosebje we wjesnych kónčinach. Tuž steja dźěći, młodostni a starši před horami nadawkow bjez resp. ze snadnym přewodom. Wězo dawaja tež pozitiwne wuwzaća.

wjace čitać

swójba dźensa. swójba jutře?

Swójba dźensa woznamjenja:

Swójba zrozumi so dźensa zasadnje pod wuměnjenjemi pandemije. Swójba dźensa je lědma hišće přirunajomna ze swójbu do měrca 2020. Zwólniwosć šěrokeje ludnosće za krute naprawy njebě drje w nazymje 2020 hišće data. Druhi kruty lockdown nas trjechi hakle w decembru. Dźěći a šulerjo su doma. Ale podzemske železnicy a wulke běrowy su mjenje abo bóle połne a słužbne wuradźowanja wotměwaja so dźensa husćišo analognje hač hišće w nalěću. Hospodarstwo njesmě so sypnyć. Za system relewantne je, štož je za system relewantne. A štož je za system relewantne, ma so škitać. Okay.

Je swójba za system relewantna? Su dźěći a młodostni, su šule a pěstowarnje, su starši za system relewantni? Hdźe pohibuje so pod tutym za system relewantnym pucherjom nětko swójba? Kak běži tu pod wuměnjenjemi pandemije?

wjace čitać

nowolětne słowo – Swět steji na hłowje

Swět steji po zdaću na hłowje. Mnoho je hinak, hač smy to zwučeni. Jenož někotři su to přińć widźeli. Minjene lěto je wjele změniło. A nowe lěto započina so tak, kaž je so stare skónčiło. Wuskutki mało politiskich rozsudow su daloko sahace a potrjechja kóždeho. Mnozy ludźo čuja so jara wobmjezowani a njesu tute stejišćo jara wěsće na dróhu. Přirunanja z 2. swětowej wójnu přeco zaso słyšimy. Štož mamy tu runje wutrać, njeje zdźěla samo za čas 2. swětoweje wójny dawało – rěka potom.

wjace čitać

Swójbne wulěty ze spřećelenej swójbu

Dołho dosć dyrbjachu wšitcy čakać, doniž njesmědźa so zwonka swójskich štyrjoch sćěnow abo swójskeje ležownosće oficialnje zaso z přećelemi a spřećelenymi swójbami zetkawać. Nětko je čas přišoł. Wužiwajće tutu parcielnu swobodu a zrěčće so z wašimi lubymi.

Wjace čitać

Emocionalny čas – tež za dźěći

Wjetšina z naše je hižo wosmy tydźeń w zakonsce postajenej domjacej šuli – štož wšak je poprawom kruće zakazane – a w domjacej pěstowarni – štož wšak je hewak poprawom jenož hač do maksimalnje 1 ½ lět žiwjenskeje staroby dźěsća towaršnostnje akceptowane. Připódla běži pola mnohich chcyjo nochcyjo home-office abo cyle normalne powołanske žiwjenja z krótkodźěłom, kołwrótnymi słužbnymi planami abo dospołnje změnjenymi dźěłowymi wotběhami po snano wobšěrnym přetwarje dźěłoweho městna. Frizerojo smědźa zaso wotewrěć a kupnicy swoje twory poskićeć. Ale dźěći njesmědźa swojich přećelow wopytać, byrnjež wobaj hižo tydźenje izolowanej doma sedźałoj.

Někotre wěcy njejsu nam snano zrozumliwe. Někotre rozsudy nimamy snano tež za dobre. Pytamy za wućekom abo kritizujemy naprawy při rozmołwach ze susodom přez płót. Cyle z prawom. Je to diskutabelna situacija, w kotrejž swět je. Štó z nas drje njebě w tutym zašmjatanym času tež hižo raz emocionalnje poraženy?

wjace čitać
Seiten: 1 2

Starši su tež jenož čłowjekojo

Wšudźe čitamy, kak mamy nětko najlěpje ze swojimi dźěćimi wobchadźeć, što mamy z nimi zhromadnje činić a što wostajić. Z njeličomnymi poskitkami chcedźa nam dobroćelske zwjazki, institucije, internetowe předewzaća a priwatni ludźo pomhać, naše dźěći jednorje a clewernje zaběrać. Dobre rady so jenož tak sypaja: kelko měli dźěsću tuchwilu dowolić, wo čo dźe, zo měli sej starši husćišo prajić moje ćěło je pěskowy nawěw a při tym hłuboko předychać. Tu dawaja pokiwy, tam samozrozumliwe žadanja.

wjace čitać

Online pomoc za čłowjekow z depresijemi

Mnohim čłowjekam njewjedźe so tež bjez coronawirusa derje. Woni trjebaja medicinisku abo psychologisku pomoc. W nětčišej nowej situaciji mamy tež na tych myslić, kotřiž njemóža hižo posedźenske terminy wužiwać. Tuta wobstejnosć a potencielne wohroženje přez wirus pohubjeńša symptomy husto.

wjace čitać

Konkretne pokiwy k zmištrowanju wšědneho dnja

Poprawom klinči wšitko jara jednorje. Tola husto mamy my dorosćeni ćeže, to swoje přinošować. Haj, něštožkuli traje pola dźěći dlěje, wšako nimaja hišće we wšěm samsnu rutinu kaž my a druhdy činja snano tež něšto „wopak“. Poradźi-li pak so nam naš narok spušćić, zo ma so wšitko prawje spěšnje a efektiwnje zrjadować, změjemy bórze małych pomocnikow w domjacnosći, kotrež nas z wjeselom podpěruja. Dźěći wobkedźbuja dokładnje – woni widźa stonacych staršich, kotřiž dyrbja HIŽO ZASO tutu HŁUPU KUPJEL rjedźić. Abo woni hrajkajo pomhaja a dóstanu dobre začuće za wěc. Jónu bóle, jónu mjenje – spytajće to cyle jednorje přeco zaso.

wjace čitać