Swójba dźensa woznamjenja:
Swójba zrozumi so dźensa zasadnje pod wuměnjenjemi pandemije. Swójba dźensa je lědma hišće přirunajomna ze swójbu do měrca 2020. Zwólniwosć šěrokeje ludnosće za krute naprawy njebě drje w nazymje 2020 hišće data. Druhi kruty lockdown nas trjechi hakle w decembru. Dźěći a šulerjo su doma. Ale podzemske železnicy a wulke běrowy su mjenje abo bóle połne a słužbne wuradźowanja wotměwaja so dźensa husćišo analognje hač hišće w nalěću. Hospodarstwo njesmě so sypnyć. Za system relewantne je, štož je za system relewantne. A štož je za system relewantne, ma so škitać. Okay.
Je swójba za system relewantna? Su dźěći a młodostni, su šule a pěstowarnje, su starši za system relewantni? Hdźe pohibuje so pod tutym za system relewantnym pucherjom nětko swójba? Kak běži tu pod wuměnjenjemi pandemije?
Sprěnja: Dźěći su doma a nic w pěstowarni. Woni trjebaja lubosćiwe hladanje. A tute hladanje dyrbi wědome a lubosćiwe być, zo njebychmy přirodnym wuknjenskim a wuwiwanskim procesam najmjeńšich čłowjekow mjez nami na puću byli. Tutón čas je za eksistencu relewantny. Towaršnostny ćišć, zo bychmy dźensa dobre žiwjenje wjesć móhli, sej žada, zo so tutón zažny čas w žiwjenju čłowjeka njemyli. Wobchad z našimi małymi je za jich eksistencu relewantny. Potajkim połne dźěłowe městno za staršich.
Zdruha: Homeoffice charakterizuje dźěłowy wobraz wjetšiny staršich. Mnozy dyrbja nětko wot doma swójbu zežiwić. Dźensa pak stej husto wobě staršiskej dźělaj zwólniwej dźěłopřijimarjej a zežiwjerjej. Husto su tež dochody wobeju za swójbu trěbne, potajkim za eksistencu relewantne. Potajkim něšto mjez znajmjeńša jednym a dwě połnej dźěłowej městni.
Střeća: Šulske dźěći su w šulskim homeofficu. A tutón je za tutych młodych čłowjekow tohorunja za eksistencu relewantny. Zo by so do dźensnišeho žiwjenja zarjadować móhł, trjeba čłowjek šulske kubłanje. Byrnjež je kubłanje jara mnohostronske a so na telko wšelake wašnja, na telko wšelakich městnach a k wšelakim časam wotměwa, trjeba dźensniši młody čłowjek eksistencielnje swoju šulu. A to nic bjezwuwzaćnje digitalnje. Wón trjeba ju fyzisce. Wón trjeba praweho wučerja před sobu a prawych sobušulerjow, prawych přećelow při sebi. Tole pak tuchwilu nima. Połne šulerske dźěło ma šuler nětko w swojej komorce wukonjeć. Znaje něchtó někoho, kiž někoho znaje, kotryž to bjeze wšeho tak, kaž wón to dyrbi, bjez stratow wuspěšnje zdokonja? … Do swojeje komorki pósłany čłowjek trjeba, zo by někak při wěcy wostać móhł, motiwaciju, wjeselo, wolu, zhromadnosć, korektiw, nawod a rozestajenje, zo by zaměry połnych wučbnych planow tak někak docpěć móhł. A w mnohich swójbach njeje jenož jedyn čłowjek w homeofficu. Husto su to wjacori. Štó dóstanje hdy laptop? Štó móže so scyła na wideokonferency wobdźělić? Štó móže w tutej situaciji scyła wšitke potrjeby spytać posłužować a organizatoriske prašenja rozrisać? Šulerske połne dźěło stanje so z kooperaciskim projektom mjez dźěsćom/dźěćimi a staršimi.
A nětko cyle jednore rozličenje:
1 połne dźěłowe městno za hladanje dźěći
+ 2 połnej dźěłowej městni w homeofficu dweju zamołwiteju za kubłanje
+ 1 połne dźěłowe městno za kooperaciski projekt šula
= 4 połne dźěłowe městna na dweju zamołwiteju za kubłanje.
To je realita za dźensniše swójby.
Poćežowace přińdźe k tomu, zo njesmědźa so wot 11.01.2021 hižo dwě domjacnosći zetkać, hdźež so pod 14-lětni sobu njeliča, ale zo smě jenož hišće jedna jednotliwa wosoba druhu domjacnosć wopytać. Maćerje a nanojo, kotrež su w swojim korona-dilema sami, su potajkim izolowane. Prawowka, kotraž njemóže hižo sama z domu hić a je do dalokeje měry sama, by teoretisce směła na wopyt přińć. Ale swójba, kotrejž doma wjerch na hłowu padnje a kotraž chce pomhać, by so ilegalnje k prawowce podała, byrnjež je hižo přez tydźenje zhromadnje nimale bjez dalšich kontaktow žiwa.
Tež poćežomnosć staršich a dźěći hladajcy woteběra. Po prěnim lockdownje je najebać wolóženja w lěću jenož hišće mało zornjatkow wyše. Čuwy su přiběrajcy na limiće.
Hdźe su koronakonformne ideje za swójby z jich za eksistencu relewantnymi temami? Město toho, zo bychu so nošne rozrisanja namakali, je so 2020 něšto druhe docpěło: Rozrisanje za eksistencu relewantnych prašenjow měješe so stajnje w swójbje samej namakać. Přetož jich starosće njejsu bohužel za system relewantne. Quo vadis familia?
Čitajće k aktualnej situaciji za swójby a k alternatiwnym namjetam:
dźiwaj so 